Ülkemizde alacaklı borçlu kişi arasındaki ilişkileri resmi olarak belirleyen kurallar bütünü İcra Hukuku olarak bilinir. Borçlu olan kişi bu süreçte ödemesi gereken borcu zamanda ödeyemezse yapılması gereken yaptırımlar kanunla bellidir.

Alacaklı bu durumda ne yapması gerektiğini bilebilir. Yani alacaklının hakları borcun ödenmemesi durumunda belirlenmiştir. İcra takibi bu süreçte devreye girer ve gerekli yaptırımlar yapılarak borçlu kişinin borcunu ödemesi sağlanır. İcra Hukuku kapsamında üç terim önemlidir;

Alacaklı: Bir borç durumundan ortaya çıkan ve borçlunun borcunu ödemesi gereken kişidir.
Borçlu: Bir alacaklıya ortaya çıkan borcu ödemekle yükümlü olan kişi.
Borç: Bir alacaklının borçlu olan kişiden temin edeceği bedele borç denmektedir.
Bir borçlu ödemekle yükümlü olmadığı borcunu belirtilen zamanlarda ödemediyse duruma devlet el koyar. Bu süreçte alacaklı borcunu devlet yaptırımıyla mahkeme yoluyla alabilir. Tabii bu süreçte bazı kanunlar uygulanır ve borcun belirlenmesi gerekir.

Bir mahkeme kararı sonucunda açığa çıkan alacağın icra takibi yolu tahsil edilmesi adına başlatılan takip yoludur. Bu sayede alacaklar tahsil edilebilir.

Bu icra türünde alacağın tahsili için bir mahkeme kararına gerek yoktur. Parasal alacaklar bu takibe konu edilebilir. İlamsız icrada genel haciz yoluyla takip yapılmaktadır. Çek, senet ve bono ile yapılan takiplere özel anlamda kambiyo senetlerine mahsus takip adı verilmektedir. Bununla birlikte kiralanan taşınmazların tahliyesi ve alacağı ile çocuk teslimine ilişkin takipler de ilamsız icra takibi kapsamında yapılabilir.

SGeçici bir koruma önlemidir. Alacağını güvence altına almak isteyen taraf için düzenlenen ihtiyati haciz ile alacaklı alacağını garanti etmeyi hedefler.

Borçlarını ödeyemeyecek durumda olan borçlunun iflastan korunmak ve borçların ödenebilmesi için başvurabileceği bir düzenlemedir.

Cebri icra, devletin yaptırım gücü ile alacaklının alacağını tahsil edilmesi yolundaki işlemlerdir. İcra hukuku kapsamında bir borçlunun birden fazla alacaklısı olabilir. Bu süreçte birden fazla mal cebri icranın alanına girebilir. Bu terim mal ya da malların İcra Dairesi tarafından haciz yoluyla satılması işlemidir. Satış işlemi yapıldıktan sonra alacaklıya borç tutarı ödenir. İflas Hukuku kapsamında ise borçlunun tüm mallarına el konur ve sonrasında tüm mallar satılarak alacaklıya borç ödenir.

İcra Hukuku kapsamında yapılan işlemeler ve davaların türleri şöyledir;

Ödeme Emrine İtiraz: İcra dairesi tarafından tebliğ edilen ödeme emrine tebliğ edildikten sonra yedi gün içinde borca ve faize itiraz edilebilmektedir.

İmzaya İtiraz: Alacaklının bir senet üzerinden icra takibi yapması durumunda borçlu senet altındaki imzanın kendisinin olmaması durumunda imzaya 5 gün içerisinde itiraz edebilir. Bu itiraz sürecinde imzanın borçluya ait olup olmadığı tespit edilir.

Borca Yapılan İtiraz: Alacaklının bir senet üzerinden icra takibi yapması durumunda borçlu söz konusu borca da 5 gün içerisinde itiraz edebilir.

Tehiri İcra: İcra dairesi tarafından tebliğ edilen icra emrine itiraz mükün değildir. İlamlı icra kapsamında tebliğ edilen icra emrine karşı 7 gün içerisinde borç ödenmeli veya icranın ertelenmesi adına gerekli işlemler takip edilerek, tehiri icra kararı alınmalıdır.

İtiraz İptali Davası: Bir davada ödeme emrine itiraz yapıldığında alacaklı da borçlunun yaptığı itirazın iptal edilmesine yönelik genel yetkili mahkemelerde dava açabilir. Borçlunun itirazından itibaren 1 yıl içinde itiraz iptali davası için başvuru yapılmalıdır.

İtirazın Kaldırılması Davası: Bir davada ödeme emrine itiraz yapıldığında alacaklı da borçlunun yaptığı itirazın kaldırılmasına yönelik dava açabilir. Bu davanın ispatı hususunda daha dar bir çalışma alanı mevcuttur. Özel yetkili olan icra mahkemesinde dava açılabilir. Borçlunun itirazından itibaren 6 ay içinde itirazın kaldırılması davası için başvuru yapılmalıdır.